Przerwa w pracy

Pracownik, który nie ma zapewnionej przerwy nie jest w stanie zadowolić nas swoimi osiągnięciami. Praca bez wytchnienia wyraźnie odbija się na wydajności, dlatego musimy pamiętać o tym, że ustalenie przerwy w pracy jest naszym obowiązkiem. Warto zaznaczyć, że przepisy prawa pracy wyróżniają kilka rodzajów przerw w zależności od zajmowanego stanowiska.

Przeprowadzając rozmowę kwalifikacyjną warto zapytać swojego przyszłego pracownika o to jak wyobraża sobie swój idealny dzień pracy oraz o to jak spędza wolny czas. Może wydawać się to niepotrzebne, jednak jeśli ktoś w opisie swojego idealnego dnia nie zaznaczy czasu na przerwę oznacza to, że chce nam zaimponować swoją pracowitością, która niestety nie będzie mógł do końca spełnić – nikt nie jest w stanie pracować dobrze bez wytchnienia.

Każdy pracodawca musi pamiętać o tym, że jego obowiązkiem jest zapewnienie pracownikowi czasu na przerwę. W zależności od wykonywanej pracy przerw może być nawet kilka w ciągu dnia, wszystko zostało dokładnie opisane w prawie pracy, dlatego warto zapoznać się z jego treścią.

Rodzaje przerw pracowniczych

1. Przerwa śniadaniowa

Jest to potoczna nazwa przerwy, która przysługuje każdemu, kto jest zatrudniony na umowę o pracę. Zgodnie z art. 134 kp wynosi ona 15 minut jeżeli dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin. W tym miejscu warto pamiętać o tym, że osoby które pracują w niepełnym wymiarze godzin i w niektóre dni pracują mniej niż 6h nie mogą wykorzystywać tej przerwy.

Warto zaznaczyć, że ta przerwa ma charakter bezwzględnie obowiązujący, oznacza to, że nie można jej zamienić na ekwiwalent pieniężny, nie można jej również przełożyć na inny dzień w tygodniu.

Przede wszystkim musimy pamiętać o tym, że pracownik zatrudniony na umowę o prace ma prawo do 15-minutowej przerwy w ciągu 8 godzin pracy. Z przepisów jasno wynika, że przysługuje ona każdemu, jest również wliczana w czas pracy. Pracownik ma obowiązek wykorzystać ją w całości i podczas jej trwania nie może wykonywać czynności związanych z pracą.

Musimy pamiętać o tym, że przerwa ta musi się odbyć, nie mam prawa do tego, żeby jej zakazać nawet w momencie dużego napięcia w firmie, goniących terminów, czy niedoborów kadrowych. Mogą zdarzyć się sytuacje kiedy przerwa siłą rzeczy nie może się odbyć, wtedy sami ustalamy jak ma zostać ona zrekompensowana.

2. Przerwa dla osób pracujących przy komputerze

Osobom, które pracują na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe przysługuje prawo do 5-minutowej przerwy po każdej godzinie pracy. Warto zaznaczyć, że przerwa obowiązuje jedynie te osoby, które spędzają przynajmniej połowę czasu wyłącznie przy komputerze.

Tak jak w przypadku przerwy śniadaniowej, ta przerwa jest wliczana do czasu pracy, jednak podczas jej trwania pracownik ma obowiązek wykonywać inne czynności związane z wykonywanym stanowiskiem.

5-minutowych przerw nie wolno łączyć, wykorzystywanie ich musi nastąpić po przepracowanej godzinie przy komputerze.

3. Przerwa na lunch

To pierwsza przerwa, która nie jest obowiązkowa, a jej wprowadzenie zależy od woli pracodawcy. Nie jest ona wliczana do czasu pracy i nie może przekraczać 60 minut. W tym czasie pracownik nie podlega pracodawcy i może opuścić miejsce pracy. Może wykorzystać ją na obiad, albo na załatwienie spraw prywatnych. To w jakich godzinach zostanie ona wykorzystana zależy od indywidualnych założeń pracodawcy.

Warto zaznaczyć, że brak zgody pracowników na odbywanie tej przerwy nie jest równoznaczny z jej wykluczeniem. Jeżeli pracodawca nie ustąpi będzie ona obowiązywać, chyba że w przedsiębiorstwie istnieje związek zawodowy i to on zadecyduje o jej likwidacji.

Należy pamiętać o tym, że za wydłużenie przerwy na lunch grozi odpowiedzialność karna – mandat w wysokości od 1000 do 2000 zł, a w przypadku zgłoszenia wniosku do sądu do 30 000 zł.

4. Przerwa na karmienie dziecka piersią

Ta przerwa jest skierowana do kobiet, które po powrocie do pracy nadal karmią dziecko. W zależności od ilości godzin pracy dziennie, przerwy mogą być dłuższe i częstsze. Pracownice, które pracują dłużej niż 6 godzin dziennie mają prawo do dwóch półgodzinnych przerw, w przypadku gdy karmienie piersią dotyczy więcej niż jednego dziecka każda z dwóch przerw wzrasta do 45 minut. Podobnie jak w przypadku przerwy śniadaniowej wlicza się ona w czas pracy. Kobiety, które pracują krócej niż 4 godziny dziennie nie mają prawa do żadnej przerwy na karmienie.

Przerwa przysługuje do momentu karmienia dziecka, nie ma podanego konkretnego wieku. Co więcej pracodawca nie może uniemożliwiać wykorzystywania tej przerwy, a konieczność karmienia piersią nie musi być potwierdzona zaświadczeniem lekarskim.

To w jakich godzinach przerwy zostaną wykorzystane zależy od indywidualnych preferencji i musza one zostać ustalone z naszą pracownicą.

5. Przerwa dla osób niepełnosprawnych

Ostatnim rodzajem przerwy jest ta skierowana do osób, które są niepełnosprawne. Zgodnie z prawem, osoby niepełnosprawne mają prawo do dodatkowych 15 minut przerwy, które powinny wykorzystać na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Podobnie jak w przypadku przerwy dla matek oraz przerwy śniadaniowej wlicza się ona do czasu pracy. Co więcej prawo do tej przerwy nie jest uzależnione od dobowego wymiaru godzin.

Warto pamiętać, że to jak będzie wyglądała praca w naszym przedsiębiorstwie zależy od nas. W wielu przypadkach sami możemy ustawić przerwy, które nie są prawnie obowiązkowe np. w przypadku, gdy wykonywana praca jest monotonna.