Przestrzegasz przepisy podatkowe?

Ministerstwo Finansów postanowiło poprawić stopień przestrzegania przepisów podatkowych oraz ulepszyć efektywność administracji podatkowej. W dniu 8 kwietnia 2014 roku Kierownictwo Ministerstwa Finansów przyjęło nowy pakiet działań, które mają wejść w życie od przyszłego roku.

Sporządzony przez Ministerstwo Finansów dokument zawiera 43 działania, które mają poprawić postrzeganie przepisów podatkowych oraz zwiększyć efektywność administracji podatkowej w latach 2014-2017. Pakiet ten ma realizować założenia Rady Ecofin dla Polski, które zostały wydane w grudniu 2013 roku. To na ich podstawie dokonano diagnozy najistotniejszych problemów w ww. obszarach.

Zmiany w czterech obszarach

Jak zapowiada Ministerstwo Finansów nowe przepisy mają wejść w życie od przyszłego roku, jednak niektóry z nich wymagają zmian ustawowych, co oznacza, że będą wdrażane w różnych terminach. Celem działań będzie poprawa sytuacji w czterech obszarach, jak wyjaśnia Karol Szelągowski, doradca podatkowy z kancelarii prawnej Chałas i Wspólnicy – Do pierwszego obszaru można zaliczyć działania, które mają na celu usprawnienie administracji podatkowej oraz informatyzację, koordynację działań w różnych dziedzinach.  Do drugiego –  działania mające na celu zwalczanie oszustw podatkowych, przede wszystkim przy rozliczaniu podatku VAT, podatku akcyzowego oraz cła. Trzecia grupa działań ma ograniczyć możliwości optymalizacyjne w podatkach dochodowych oraz obchodzenie prawa poprzez tworzenie sztucznych struktur optymalizacyjnych. Do czwartej należą działania, które mają skłonić podatników do dobrowolnego regulowania zobowiązań podatkowych.

Centralny Rejestr Dłużników

Jednym z głównych celów projektu jest poprawa ściągalności podatków. Działania będą podzielone na dwie grupy, z jednej strony te, które powinny przynieść efekty w bardzo krótkim czasie, z drugiej natomiast te charakteryzujące się oddziaływaniem długofalowym. Podstawowym narzędziem, które będzie wykorzystywane w zwiększeniu dyscypliny podatkowej i zmniejszeniu deficytu budżetowego jest Centralny Rejestr Dłużników. Ma on zostać uruchomiony na początku 2016 roku i będzie posiadał dwie podstawowe funkcje:

1. informacyjną, która będzie dostarczać obywatelom, w tym przede wszystkim przedsiębiorcom, informacji o wiarygodności płatniczej drugiej strony umowy (przyszłych kontrahentów),
2. windykacyjną, która będzie wspierać wierzycieli w odzyskiwaniu wierzytelności.

Co ważne, w bazie można będzie znaleźć informacje o dłużnikach, którzy posiadają zaległości nie tylko podatkowe, ale także należności ZUS lub wynikające z tytułu mandatów. W rejestrze mogą znaleźć się wszystkie długi, których wysokość przekracza 500 zł. Jednak jak zaznacza Karol Szelągowski może to okazać się nie do końca dobrym rozwiązaniem –  wprawdzie napiętnowani zostaną nierzetelni podatnicy, ale z drugiej strony pojawiają się wątpliwości, na przykład natury konstytucyjnej, ponieważ konstytucja zezwala na udostępnianie danych o obywatelach tylko wtedy, gdy jest to niezbędne w demokratycznym państwie prawnym. Pojawia się też pytanie, czy na przykład mój kontrahent musi wiedzieć, że dostałem mandat z tytułu przekroczenia prędkości.

Rejestr będzie prowadzony w trybie online z możliwością nieodpłatnego wyszukiwania dowolnego użytkownika, na podstawie posiadanych danych np. nazwa firmy, PESEL, czy numer NIP.

List ostrzegawczy

Jednym z podstawowych narzędzi w ograniczeniu oszustw w podatku VAT i tym samym zabezpieczeniem Skarbu Państwa przed znaczną utratą wpływów, jest list ostrzegawczy.Ma on również wyeliminować z rynku oszustów, co pozwoli przywrócić prawidłowe funkcjonowanie zasad konkurencji.

List ostrzegawczy to nic innego jak komunikat o popełnionym oszustwie oraz pouczenie o konieczności jego zwalczania, jak i zachowania przez podatników wszelkich środków ostrożności, przy doborze dostawcy. Jak czytamy w dokumencie Ministerstwa Finansów:  treść listu powinna wskazywać, że nieprzestrzeganie zaleceń  może, zgodnie z linią orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości spowodować odpowiedzialność w postaci utraty praw do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie towaru od nieuczciwego podatnika.

Komunikaty będą przygotowywane przez MF we współpracy z MG, w oparciu o wyniki postepowań kontrolnych, jak i w oparciu o sygnały o nadużyciach VAT przekazywane przez organizacje zrzeszające przedsiębiorców z określonej branży. Co więcej treść komunikatów będzie udostępniania na stronach internetowych poszczególnych ministerstw.

Te działania będą miały charakter długofalowy, nie ma konkretnej daty jego wdrożenia. Docelowo komunikaty będą przygotowywane niezwłocznie po zdiagnozowaniu oszustwa w podatku VAT.

Skuteczność ściągania należności

Działania mają poprawić bezpośrednio i pośrednio finanse państwa. Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania ma uprawnić organy administracji podatkowej do walki z agresywnym planowaniem podatkowym. Taki mechanizm jest stosowany na świecie, a jej wprowadzenie zaleca Komisja Europejska. Polska jest jednym z nielicznych krajów, który nie posiada takiego rozwiązania. MF planuje, że wejdzie ona w życie w połowie 2015 roku.

Ministerstwo Finansów planuje również nauczyć przedsiębiorców z korzystania z elektronicznych form komunikacji, co pozwoli im uniknąć ewentualnych oszustw. Wszystkie działania mają przynieść wymierne korzyści finansowe w postaci zmniejszenia kosztów funkcjonowania administracji podatkowej.

Źródła: Newseria, dokument Ministerstwa Finansów: Działania zwiększające stopień przestrzegania przepisów podatkowych i poprawiające efektywność administracji podatkowej w latach 2014-2017